به بهانه ۵ دی؛ روز ایمنی در برابر زلزله
زلزله بم، زخمی عمیق در دل خاک ایران بود؛ هنگامی که زمین به ناگاه لرزید و قصه هزاران سال تاریخ را زیر پای ساکنان این خطه به لرزه درآورد. صدای شکستن سنگها و فرو ریختن دیوارها، پژواک اندوهی بود که تا عمق جانها نفوذ کرد. در میان آوارها، گویی زمان ایستاد و خاطرات تلخ و شیرین، لبخندها و اشکها، همه به یکباره در میان گرد و غبار محو و نابود شد. یاد جانباختگان این حادثه سهمگین که موج دردشان در دل دیار بم همچنان زنده است و روحشان همراه با بادهای گرم کویر پرواز میکند را گرامی میداریم.
تراژدی زلزله بم در سال ۱۳۸۲ که باعث از دست رفتن هزاران نفر و تخریب گسترده این سرزمین شد، یادآور اهمیت حیاتی پیشگیری و آمادگی در برابر این پدیده طبیعی است. به همین دلیل در تقویم ملی کشور ۵ دی ماه به عنوان «روز ایمنی در برابر زلزله» نامگذاری شده است؛ روزی که هدف آن ارتقای آگاهی عمومی و ترویج رفتارهای ایمن در مواجهه با زلزله است.
از آنجا که بیماران چشم، به دلیل محدودیتهای بینایی ممکن است در شرایط اضطراری آسیبپذیرتر باشند، توجه به نکات ایمنی برای این گروه اهمیت مضاعفی پیدا میکند.
دو انجمن چشم پزشکی ایران و انجمن علمی چشمپزشکی ایران، ضمن گرامیداشت این روز ملی، بر ضرورت آموزشهای تخصصی و فراهم کردن شرایط ایمن برای بیماران دارای مشکلات بینایی تأکید دارند. به باور آنها این بیماران به ابزارهای کمکی، آموزشهای ایمنی متناسب و حمایتهای اجتماعی نیاز دارند تا در شرایط بحرانی، بتوانند سریعتر و مؤثرتر از آسیبها پیشگیری کنند.
انجمن چشمپزشکی ایران و همچنین انجمن علمی چشمپزشکی ایران، ضمن تأکید بر اهمیت آموزش عمومی برای حفظ جان انسانها، توجه جامعه را به نکات کلیدی در خصوص حفظ سلامت و بینایی چشمها در شرایط بحرانی زلزله جلب میکنند.
*چرا باید آماده باشیم؟*
آمادگی در برابر زلزله فراتر از یک توصیه و یک ضرورت حیاتی است. ایران کشوری زلزلهخیز است و آگاهی و تمرین اقدامات ایمنی میتواند از آسیب دیدن جدی و غیر قابل جبران جلوگیری کند.
*نکات حیاتی برای حفظ سلامت چشم*
در شرایط زلزله، چشمها بهشدت در معرض خطر آسیبهای جدی ناشی از پرتاب اجسام، گرد و غبار و مواد شیمیایی قرار دارند.
حین وقوع زلزله؛ حفاظت در پناهگاه
هنگام پناهگیری زیر میز یا کنار دیوار، صورت و بهخصوص چشمهای خود را با بازوها یا لباس بپوشانید تا از برخورد خردهشیشه، گرد و غبار و ترکشهای احتمالی آوار جلوگیری کنید.
اگر از عینک طبی استفاده میکنید، تلاش کنید آن را محکم نگه دارید؛ از دست دادن عینک میتواند باعث از بین رفتن دید واضح شما در شرایط اضطراری شود.
پس از زلزله؛ مواجهه با آوار و گرد و غبار
به هیچ وجه چشمهای خود را مالش ندهید. اگر احساس میکنید ذراتی وارد چشمتان شده است، مالش دادن میتواند باعث خراشیدگی قرنیه شود.
سعی کنید با استفاده از آب آشامیدنی تمیز یا محلول شستشوی سالین (در صورت دسترسی در کیف نجات) چشم را به آرامی شستشو دهید.
اگر از لنز تماسی استفاده میکنید و چشمهایتان قرمز، متورم یا دردناک است، فوراً لنزها را خارج کنید. در محیط آلوده، لنزها میتوانند عفونتهای جدی را به چشم منتقل کنند.
*محتویات ضروری چشمپزشکی در "کیف نجات"*
توصیه میشود در کیف نجات که باید در جایی در دسترس و نزدیک در خروجی منزل نگهداری شود، اقلام زیر را برای مراقبت از چشمها قرار دهید:
عینک طبی یدکی: برای افرادی که وابسته به عینک هستند، وجود یک عینک اضافی حیاتی است.
قطرههای چشمی ضروری: برای افراد دارای بیماریهای چشمی خاص (مثل گلوکوم) یا مبتلایان به خشکی شدید، داروهای تجویزشده باید در دسترس باشند.
محلول شستشوی چشم استریل: برای شستشوی سریع چشم در صورت ورود گرد و غبار یا مواد شیمیایی.
نکته پایانی
آمادگی امروز ما، آرامش فردای ماست. با رعایت نکات ایمنی کلی و توجه ویژه به حفظ اندامهای حیاتی چون چشمها، میتوانیم میزان آسیبها در شرایط بحرانی را به طور چشمگیری کاهش دهیم.